Căn cứ H16 – Dấu son hào hùng trên mảnh đất Đăk Kôi anh hùng

           Căn cứ Huyện ủy H16 được thành lập, tồn tại và phát triển từ năm 1954 đến năm 1972, là địa bàn chiến lược quan trọng trong kháng chiến chống Mỹ của tỉnh Kon Tum. Nơi đây từng là chỗ dựa vững chắc cho Mặt trận B3, là điểm dừng chân của các đơn vị tiểu đoàn 304, 406, Thị ủy Kon Tum (H5), và là “cửa ngõ phía Bắc” góp phần làm bàn đạp cho những chiến thắng vang dội ở Đắk Tô – Tân Cảnh, Măng Đen, Măng Buk và thị xã Kon Tum. 

            Trên vùng đất gian khổ ấy, đồng bào Xê Đăng và nhân dân các dân tộc Đăk Kôi đã nêu cao tinh thần yêu nước bất khuất. Dù cuộc sống kham khổ, chỉ có củ nâu, chuối rừng, nước suối nuôi thân, nhưng họ vẫn một lòng theo Đảng, cùng bộ đội chiến đấu kiên cường. Những chiến công hiển hách — từ các trận đánh đồn Kon Braih, Kleng, Măng Buk, ấp Kon Stiêu, đến trận chống càn lịch sử năm 1967 — đều thấm đẫm mồ hôi, máu và lòng quả cảm của những người con Đăk Kôi. Chính nơi đây, hơn 8.000 quân địch bị chặn đứng, máy bay bị bắn rơi, kẻ thù khiếp sợ trước ý chí sắt đá của quân dân H16.

            Không chỉ là nơi chiến đấu, căn cứ H16 còn là “trường học lớn” của tinh thần đoàn kết, của bản lĩnh cách mạng. Đảng bộ H16 đã chỉ đạo xây dựng phong trào “bốn tốt”: đoàn kết tốt, tư tưởng chính trị tốt, sản xuất tự lực cánh sinh tốt, đánh giặc giữ dân tốt — biến tinh thần ấy thành sức mạnh để vượt qua mọi khó khăn, lập nên những chiến công rực rỡ. Cũng chính từ vùng đất này, nhiều tập thể và cá nhân đã được phong tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân, trong đó có xã Đăk Kôi (năm 1994) — niềm vinh dự lớn lao, khẳng định tinh thần kiên trung của quê hương.

            Ngày nay, dù thời gian đã phủ mờ dấu tích, những hầm hào, lán trại chỉ còn trong ký ức, nhưng Di tích H16 vẫn là biểu tượng thiêng liêng trong tâm khảm mỗi người dân Đăk Kôi. Dưới bóng cây xoài rừng cổ thụ, di tích như cất lời kể về một thời đạn bom khốc liệt mà hào hùng, về lòng trung kiên, bất khuất của những người con đã ngã xuống vì độc lập, tự do của Tổ quốc.

            Đối với thế hệ trẻ hôm nay, H16 không chỉ là một điểm đến lịch sử, mà còn là ngọn lửa giáo dục truyền thống cách mạng, hun đúc trong mỗi người tình yêu quê hương, niềm tự hào dân tộc và trách nhiệm gìn giữ hòa bình. Đến với H16 là đến với quá khứ để hiểu hiện tại, để sống đẹp hơn, biết trân trọng hơn những giá trị mà cha ông đã đánh đổi bằng máu xương.

            Di tích H16 mãi mãi là biểu tượng của tinh thần yêu nước, lòng trung kiên và ý chí kiên cường của quân và dân Đăk Kôi — một dấu son rực rỡ trong trang sử vàng của quê hương anh hùng.

                                                                                                                                                                                                Trần Đình Trung